Türkiye gündemini sarsan yeni bir gelişme, Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS) üzerinden jinekoloji randevusu almak isteyen kadınları şok etti. Yapılan son düzenlemeyle birlikte, 25 yaş altındaki kadınların jinekoloji randevusu alabilmesi için "evli olma" şartı getirildi. Bu uygulama, hem sağlık otoritelerinden hem de insan hakları savunucularından büyük tepki topladı.
Evlilik Şartı Tepkilere Neden Oldu
MHRS üzerinden jinekoloji (kadın hastalıkları ve doğum) bölümünden randevu almak isteyen yurttaşlar, randevu sekmesine tıkladıklarında "25 yaş altı evli, 25 yaş üstü tüm kadınlara (gebelik harici) bakılmaktadır" uyarısıyla karşılaştı. Bu ibare, özellikle genç kadınların sağlık hizmetlerine erişimini kısıtlaması nedeniyle ciddi eleştirilere yol açtı.
TTB ve Uzmanlardan Sert Tepki
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Kadın Hekimlik ve Kadın Sağlığı Kolu, söz konusu duruma sert bir açıklamayla tepki gösterdi. TTB, "Ayrımcılığa uğramadan, eşit ve ücretsiz sağlık hizmeti almak tüm kadınlar için haktır. Randevu sistemindeki evli/bekar ayrımı kalkıncaya kadar konunun takipçisi olacağız" diyerek uygulamanın kabul edilemez olduğunu vurguladı.
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Levent Doğancı da uygulamayı "insan haklarını ayaklar altına alan bir uygulama" olarak nitelendirdi. Doğancı, sağlık çalışanlarının "ahlak zabıtası" gibi görev yapması durumunda toplum sağlığının tehlikeye gireceği, hastalıkların gizlenmeye başlayacağı uyarısında bulundu.
"Özel Hayatın ve Tıp Etiğinin İhlali"
Prof. Dr. Doğancı, uygulamanın özel hayatın ve tıp etiğinin ihlali olduğunu, tıp yeminine aykırılık teşkil ettiğini ve hatta mesleki ehliyetsizlik olarak değerlendirilebileceğini belirtti. Doğancı, "18 yaşın üstündeki her birey ister erkek ister kadın tıp açısından da hukuk açısından da ‘erişkindir’. İster evli olur; ister bekar; cinsel hayatı da sadece kendisini ilgilendirir" ifadelerini kullandı.
Ayrıca, erişkin bir hastanın cinsel organlarıyla ilgili bir hastalığının tedavi edilmemesinin hem kişisel hem de özellikle hastalığın cinsel yolla bulaşan bir hastalık olma olasılığı nedeniyle toplum sağlığı açısından son derece yanlış ve tehlikeli olduğunu vurguladı. Doğancı, tıbbın görevinin, 18 yaş üzerindeki her hastanın tıbbi sorununu, her koşulda ve kişinin özel hayatına saygı göstererek gidermek olduğunu, bunun ihlalinin bir insanlık hak ihlali olduğunu sözlerine ekledi.
MHRS'deki bu yeni düzenlemenin, önümüzdeki günlerde de tartışılmaya devam etmesi ve kamuoyunda geniş yankı uyandırması bekleniyor.