Hükümet, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliğini artırmak için yeni adımlar atmaya hazırlanıyor. Cumhurbaşkanlığı 2026 Yılı Programı’nda aktif-pasif oranındaki düşüşe dikkat çekilerek, emekli maaşlarının prim gününe bağlı olarak artacağı yeni bir model devreye alınıyor.
KOLAY İŞVERENLİK UYGULAMASI
Programda, sosyal güvenlik kapsamında yer almayan veya sisteme girişi zor olan gruplar için kolaylaştırıcı mekanizmalar geliştirilmesi yönünde çalışmalar yapılacağı belirtiliyor. Bu kapsamda Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)'nun temizlik, çocuk ve yaşlı bakımı gibi ev işlerinde çalıştırılanlar ile apartman görevlilerinin sigorta prim bildirimlerini e-Devlet üzerinden yapabilmesine imkan sağlayan uygulamanın genişletilmesi hedefleniyor.
Farklı meslek gruplarının da aynı kapsama alınarak kayıt dışılığın önüne geçilmesi amaçlanıyor. Sistem, iş yeri bildirgesi, sigortalı işe giriş bildirgesi ve sigortalı işten ayrılış bildirgesi verilmesi gibi muhasebeci desteğiyle yapılabilecek işlemlerin e-Devlet üzerinden yapılarak işverenlerin işinin kolaylaştırılmasını öngörüyor. SGK bünyesinde bir süredir kayıt dışı istihdamla mücadeleye katkı sağlayan kolay işverenlik uygulamasının kapsamını genişletilmesi konusunda çalışma yapılıyor.
PRİM GÜN SÜRESİNE GÖRE BELİRLENECEK
Cumhurbaşkanlığının yıllık programında aylık bağlama sisteminin kişilerin daha fazla istihdamda kalmasını teşvik edecek ve mali yük getirmeyecek şekilde yeniden düzenleneceği de belirtiliyor. Uzun zamandır tartışılan bu sistem ile emekli maaşı hesaplanmasındaki sistem değişecek. Sigortalılık süresi arttıkça emekli maaşının artmasını öngören bir sistemin hayata geçirilmesi planlanıyor. Böylece, çalışanların erkenden emekli olmasının önüne geçilerek, çalışma sürelerinin uzatılması; bu yolla sosyal güvenlik sistemindeki aktif-pasif dengesinin korunması amaçlanıyor. Yıllık programda ayrıca sosyal güvenlik sisteminde gelire dayalı prim bildirim kapsamının genişletilmesine yönelik çalışma yapılacağı da belirtiliyor.
MALULİYET AYLIĞI ALANLAR
Programa göre, sürekli iş göremezlik raporu veya maluliyet aylığı alanların yeniden işgücü piyasasına dönmesi için mesleki rehabilitasyon uygulaması hayata geçirilecek.
ESNEK ÇALIŞMA MODELLERİ HAYATA GEÇİRİLECEK
Programa göre, yeni nesil esnek çalışma modellerinin sosyal güvenlik sistemi ile uyumlaştırılması konusunda teknik ve hukuki altyapı güçlendirilecek. Kısa çalışma, evden çalışma ve hibrit çalışma gibi esnek çalışma modelleri hayata geçirilecek.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde oluşturulan Bilim Kurulu bir süredir esnek çalışma modelleri üzerinde çalışma yapıyor. Esnek çalışma modellerine ilişkin yeni sistemin hukuki altyapısının 2026 yılında tamamlanması bekleniyor.