Kademeli emeklilik sistemi, uzun süredir gündemde olan EYT düzenlemesinin ardından sigorta başlangıç tarihi belirli bir aralıkta olan çalışanlar için umut verici bir gelişme olarak öne çıkıyor. Özellikle belirli bir dönemde sigortalı olan milyonlarca kişi, yeni emeklilik modelinin kendilerini kapsayıp kapsamayacağını merak ediyor. Çalışma hayatında adil bir geçişi hedefleyen bu düzenleme, yaş ve prim şartlarında kademeli bir yapı sunarak emeklilik sürecini daha dengeli hale getirmeyi amaçlıyor. Bu yeni sistem, emeklilik planlaması yapanlar için önemli avantajlar ve fırsatlar barındırıyor.
Kademeli emeklilik sistemi, sigortalı çalışanların emekliliğe geçiş sürecini daha adil ve dengeli hale getirmeyi amaçlayan bir modeldir. Bu sistemde, emeklilik yaşı ve prim gün sayısı sigorta başlangıç tarihine göre aşamalı olarak belirlenir. Özellikle EYT düzenlemesinden yararlanamayan ve 1999 sonrası sigorta girişi olan çalışanlar için geliştirilmesi planlanan bu model, “erken emeklilik hakkı”, “prim gün indirimi”, “sigorta başlangıcına göre emeklilik” gibi kriterlerle şekillenir. Kademeli emeklilik, çalışanların mağduriyetini azaltmayı ve emeklilik planlamasında öngörülebilirlik sağlamayı hedefler. Henüz resmi olarak yasalaşmamış olsa da, Meclis’e sunulan teklifler ve kamuoyundaki yoğun ilgi, bu sistemin yakın gelecekte sosyal güvenlik reformları arasında yer alabileceğini gösteriyor.
MECLİS'E SUNULDU MU?
Emeklilik sisteminde adil geçişi hedefleyen yeni çalışmalar kapsamında tamamlayıcı emeklilik modeliyle birlikte kademeli emeklilik konusu öne çıkarken, CHP’li Karabük Milletvekili Cevdet Akay tarafından hazırlanan teklifin Meclis’e sunulmasıyla gözler yasal sürece çevrildi. Bu düzenleme, sosyal güvenlik reformları içinde önemli bir adım olarak değerlendiriliyor ve milyonlarca çalışanın emeklilik planlamasında belirleyici rol oynayabilir.
Kademeli emeklilik düzenlemesi, erken emeklilik beklentisi taşıyan çalışanlar için gündemin en sıcak başlıklarından biri olmaya devam ediyor. Özellikle 2000 sonrası sigorta girişi olan vatandaşlar, “kademeli emeklilik nedir”, “erken emeklilik şartları”, “TES sistemi nedir” ve “emeklilikte yaş ve prim günleri” konularıyla gelişmeleri yakından takip ediyor.
KADEMELİ EMEKLİLİK ÇIKACAK MI?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan kademeli emeklilik sistemine dair açıklamalarda bulundu. Işıkhan, "Emeklilik sisteminde bir değişiklik planlamıyoruz. Emekli olabilmek için gereken prim ve yıl şartlar devam edecek." ifadelerini kullandı.
KİMLER ERKEN EMEKLİ OLABİLİR?
EYT’liler (Emeklilikte Yaşa Takılanlar): 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanlar, yaş şartı olmadan emekli olabilir. Kadınlar için 20 yıl sigortalılık ve 5.000 prim günü, erkekler için 25 yıl sigortalılık ve 5.975 prim günü gerekir.
Engelli bireyler: En az %40 engellilik oranına sahip olanlar, vergi indirimiyle yaş beklemeden emekli olabilir. Engellilik oranına göre sigortalılık süresi ve prim gün şartları değişir:
%60 ve üzeri: 15 yıl – 3.960 gün
%50–59: 16 yıl – 4.320 gün
%40–49: 18 yıl – 4.680 gün
Malulen emeklilik hakkı olanlar: En az %60 iş gücü kaybı olanlar (örneğin iş kazası, meslek hastalığı) 10 yıl sigortalılık ve 1.800 prim günüyle emekli olabilir.
Ağır ve riskli işlerde çalışanlar: Maden işçileri, basın çalışanları, askeri personel gibi meslek grupları için fiili hizmet süresi zammı uygulanır.
Doğum ve askerlik borçlanması yapanlar: Kadınlar doğum başına 2 yıl (en fazla 3 çocuk için 6 yıl), erkekler askerlik süresi kadar borçlanma yaparak sigorta başlangıcını geriye çekebilir.
Bu şartlar, SGK statüsüne göre (4A-SSK, 4B-Bağ-Kur, 4C-Emekli Sandığı) farklılık gösterebilir. Yeni yasa tasarılarıyla birlikte bu hakların kapsamı genişletilmekte ve daha fazla çalışanın erken emeklilikten yararlanması hedeflenmektedir.
